Agana Van Het Gerendal Z; van ruwe diamant tot perfect geslepen juweel

Ben Verheij weet het maar al te goed; je kunt nog zo’n goed paard fokken, maar als het dier niet op de juiste plek terecht komt, hoor je er nooit meer wat van terug. Gelukkig is dat met Verheijs fokprodukt Agana van het Gerendal Z niet het geval. Nadat de zoon van Aganix du Seigneur Z en Naminka (v.Topas) als jong paard fantastische resultaten behaalde onder Verheijs dochter Jil, kwam Agana uiteindelijk bij Lillie Keenan, één van Amerika’s beste jonge ruiters terecht. En daar lijkt de nu tienjarige hengst zich tot een absolute wereldtopper en potentiële Tokyo-kandidaat te ontwikkelen. Een paar weken geleden won de combinatie een dikke proef op het Winter Equestrian Festival in Wellington, Florida.

Agana van het Gerendal Z @ Eliane Feltz

Ruwe diamant

“Het kan een hele mooie story gaan worden met die twee. Ik ben achteraf zo blij dat dat paard bij haar is gekomen,” begint Verheij te vertellen. “In het begin kende ik haar nog niet, ik had nog nooit van Lillie Keenan gehoord. Dus in eerste instantie baalde ik er een beetje van, maar dat is volledig onterecht, want ze kan echt fantastisch rijden. Die twee zijn voor elkaar geboren, denk ik zo’n beetje. Ik krijg er gewoon kippenvel van als ik ze zo’n goed parcours zie springen.”

Lillie Keenan is 24 jaar en was in haar pony- en juniorentijd altijd al één van de beste jeugdruiters van Amerika. Ze heeft de ultieme Amerikaanse rijstijl feilloos onder de knie, heeft geleerd van de beste trainers en heeft een familie die haar aan alle kanten steunt. Lillie Keenan heeft een tomeloze inzet, werkt hard en is niet alleen geïnteresseerd in springen op het hoogste niveau, maar verdiept zich ook in fokkerij en het opleiden van paarden. Tegenwoordig runt de Amerikaanse haar eigen stal, Chansonette Farm, vanuit Wellington, Florida, waarbij ze getraind en begeleid wordt door McLain Ward.

“Wij hebben gewoon een ruwe diamant afgegeven en die hebben zij op een perfecte manier weten te slijpen,” vervolgt Verheij. “Ik vind het echt geweldig. Alle credits aan Lillie en aan McLain. Als je zo’n paard gefokt en in de markt gezet hebt, dan moet je gewoon het geluk hebben dat hij op zo’n plek terecht komt. Mooier kun je het niet hebben.

Het mooiste wat me kon overkomen

Agana van het Gerendal Z was bijna zeven jaar oud toen hij via Abdel Saïd en Keenans toenmalige trainer Cian O’Connor aan Lillie Keenan werd verkocht.

Jil Verheij en Agana tijdens het WK voor Jonge Paarden in Lanaken

Daarvoor was de mooie bruine al uitermate succesvol onder Jil Verheij, met een vierde plaats op het WK voor Jonge Springpaarden in Lanaken als één van de hoogtepunten. “Dat mijn eigen fokprodukt het zo goed deed onder mijn dochter, was het mooiste wat me kon overkomen. Dat zijn de leukste jaren uit mijn leven geweest,” vertelt Verheij.

“Maar er was altijd zoveel vraag naar. Als vierjarige liep hij in Geesteren in de jonge paardenproeven. Ik wist toen al wel dat hij goed was, maar ik had nog niet door dat hij zó goed was. Ik weet nog dat ik aan het werk was als tandarts en dat m’n telefoon maar bleef maar trillen. Iedereen wilde hem toen al hebben. En hoe harder dat ze belden, hoe leuker dat ik het eigenlijk vond,” lacht Verheij.

“Dat mijn eigen fokprodukt het zo goed deed onder mijn dochter, was het mooiste wat me kon overkomen,” vertelt Verheij.

De topprestatie op het WK op Zangersheide was ook enorm memorabel voor Verheij. Ik heb de fokkerij altijd met mijn vader samen gedaan en Jil werd vierde op het WK kort voordat hij stierf. Mijn vader heeft dat toen nog net meegekregen. Dat was wel heel mooi achteraf; zijn eigen fokprofukt met zijn kleinkind.”

Aganix Du Seigneur Z

Maar hoe verliepen de beginjaren van Agana eigenlijk, en waarom koos Verheij om met de toen pas vierjarige Aganix du Seigneur Z te fokken? Het blijkt een bijzonder verhaal te zijn.

Verheij: “Sinds 1993 fokken wij met de Freiminka-stam. De volle zus van de moeder van Agana was het eerste veulen dat we uit die stam kochten, maar die kregen we nooit dragend. Deze Limminka heeft vervolgens onder Emile Tacken goed in de sport gelopen en is uiteindelijk als achtjarige heel duur naar Amerika verkocht.

We kochten toen de volle zus van Limminka, maar deze Naminka kreeg al heel vroeg een blessure waarop we haar volledig in de fokkerij hebben gedaan. Naminka was eigenlijk nog een beter paard dan haar zus. Maar goed, achteraf is dat ons geluk geweest. We zijn met haar aan de fok gegaan en we hebben met haar directe kinderen heel veel succes gehad en met haar dochters heb ik nu ook heel veel succes in de fokkerij,” aldus Verheij.

Via de bekende Belgische fokker Luc Henry kwam de Nederlandse Verheij bij Aganix du Seigneur Z terecht als hengst voor zijn merrie. Luc belde me een keer en zei dat hij nu toch zo’n goede hengst had staan. Hij had Aganix als jaarling gekocht en had nog nooit zoiets gezien, zei hij. Ik ben bij hem gaan kijken en die hengst sprong inderdaad fantastisch los als driejarige,” beaamt Verheij, die vervolgens in samenwerking met Henry embryotransplantatie heeft gedaan. Daar zijn toen vier jonge hengsten uit geboren. Eentje daarvan is als tweejarige overleden, maar die andere drie springen allemaal internationaal, met Agana als duidelijke uitschieter. Agana is echt wel haar masterpiece geweest.”

Aganix du Seigneur Z

Veel overzicht

Nadat Agana afgespeend kon worden, heeft Verheij de jonge hengst naar de opfok in Limburg gebracht. “Pas als driejarige heb ik hem er weer uitgehaald en naar Jil en haar moeder Sandra gebracht.”

Verheij kreeg al snel door dat hij een goed paard gefokt had. “Toen ik hem als driejarige bij Jil en Sandra bracht, lieten we hem direct een sprongetje maken toen hij van de trailer af kwam. Dat had hij echt nog nooit gedaan. Hij had nog nooit een hindernis gezien. Maar Jil en Sandra geloofden me niet. Vanaf de eerste sprong was het abnormaal hoeveel kwaliteit hij liet zien. Vanaf het begin had hij direct heel veel overzicht, hij wist precies wat hij moest doen en hij had een hele mooie techniek,” herinnert Verheij zich.

“Jil en Sandra hebben er een perfecte job mee gedaan. Vanaf de eerste keer dat hij op wedstrijd ging, was er meteen al veel vraag naar. Het was direct een opvallend paard. Hij had er gewoon heel veel verstand ervan en hij liep altijd nul.”

Verheij had de hengst eigenlijk tot zijn negende jaar willen houden, maar besloot een kleine drie jaar daarvoor toch tot verkoop over te gaan. “Er werd zoveel geld voor geboden, het werd onverantwoord om hem te houden. In december van zijn zesde jaar was hij verkocht.”

Uithangbord

Ondertussen was Agana wel goedgekeurd bij het AES. “Achteraf heb ik wel spijt dat ik hem niet bij Zangersheide heb laten keuren,” geeft Verheij toe. “Maar dat kan gelukkig alsnog wel een keer. Hij is een uithangbord voor Aganix en heeft al een winsom van bijna 80.000 euro. Voor een paard van zijn leeftijd is dat echt heel goed. Ik heb er ook een paar fenomenen van kinderen van. Die springen fantastisch.”

Agana van het Gerendal Z klinkt dus als een echte aanwinst voor de springpaardenfokkerij. “Ik denk dat hij na zijn sportcarrière wel een hele fijne hengst voor de fokkerij gaat zijn. Mijn telefoon staat momenteel niet stil door mensen die ermee willen dekken. Ik heb er nog 200 rietjes van, maar ik heb met Lillie afgesproken dat ik ze voor mezelf houd of dat ik met haar overleg als ik ze aan iemand anders wil geven. En als dat gebeurt, dan alleen voor hele exclusieve merries,” aldus Verheij. “Ik vermoed echter wel dat hij ooit een keer op de markt komt als dekhengst.”

Een veulentje van HH Azur en Agana Van Het Gerendal Z?

Voordat de fokkerijcarrière van Agana vaste vormen aan zou kunnen gaan nemen, hoopt Lillie Keenan nog heel wat jaren van de hengst te genieten op het hoogste niveau in de sport. “Sinds ik hem heb, is er niet meer met hem gefokt. Hij is zo ontzettend belangrijk voor mij in de sport,” zegt ze. “Op korte termijn hoop ik heel competitief met hem te zijn op het hoogste niveau met een paar topklasseringen op vijfsterrenwedstrijden als kersen op de taart, maar ik vind het nog veel belangrijker en ik hoop echt van harte dat ik hem een ​​lange en gelukkige carrière op hoog niveau in de sport kan geven en dat hij happy blijft. Dan komt er na verloop van tijd waarschijnlijk vast wel een fase waarin we met hem gaan fokken. Ik wil absoluut een paar nakomelingen van hem hebben en op concours rijden. Als ik er nog eentje kan krijgen zoals hij, dan zou dat echt geweldig zijn.”

Keenan weet echter dat het combineren van een sport- en fokkerijcarrière in Amerika lang niet zo makkelijk is te regelen als in Europa. “Wij hebben hier niet de cultuur zoals in Europa waarin fokkerij en sport hand in hand gaan. Maar in de nadagen van zijn sportcarrière zou het geweldig zijn als hij nakomelingen kan produceren.”

Een interessante merrie voor Agana weet Keenan al vast. “McLain heeft al een paar grappen gemaakt om zijn topmerries door Agana te laten dekken. Een nakomeling van Azur en Agana zou toch fantastisch zijn?”

Mama Pam Keenan

Keenan kan nu dan wel helemaal lyrisch zijn van Agana, toen ze de hengst probeerde, was ze alles behalve overtuigd dat ze een goede combinatie met hem zou gaan vormen. “Toen ik hem probeerde, was het niet dat ik hem niet wilde, maar ik had het gevoel dat ik het paard eigenlijk niet kón rijden. Althans niet dat ik het beste uit hem kon halen. Toen ik tijdens het uitproberen naar het eerste hindernisje galoppeerde, een klein kruisje, miste ik gigantisch.  Ik twijfelde of ik dat paard ooit de rit zou kunnen geven die hij nodig had. Ik kon mijn afstand immers niet eens zien!”

Maar er was meer waardoor Keenan zich afvroeg of Agana wel het juiste paard voor haar zou zijn. “Als jong paard sprong hij altijd heel mooi in de manieren, was hij erg competitief en erg voorzichtig. En hij sprong zo ontzettend goed toen we hem probeerden,” herinnert ze zich. “Bij sommige paarden die zoveel kwaliteit laten zien, twijfel je aan het vermogen. Dat was voor mij bij Agana ook een vraag. Maar ik had het helemaal mis, want elke keer dat we iets meer van hem vroegen en een niveau hoger gingen springen, was het alsof hij een andere versnelling vond.”

Gelukkig was Keenans moeder Pam wel direct helemaal overtuigd van het paard. “Ik heb dit een paar keer eerder met mijn moeder gehad,” herinnert Lillie zich “Dat ik niet zeker was van een paard, maar dat mijn moeder er een heel goed gevoel bij had en zei dat we dit paard gingen kopen. In het geval van Agana zei ze ook: ‘we kopen hem en jij leert het om hem te rijden’.” Lillie moet lachen als ze eraan terug denkt. “Ze had het helemaal bij het rechte eind.”

Het is alsof hij Engels spreekt

Moeders Keenan is nog steeds nauw betrokken bij de carrière van Agana. Niet alleen als trouwe supporter, maar ook als thuisruiter van het paard. “Mijn moeder wordt dit jaar 70. Ze kan heel goed rijden, vooral dressuurmatig. Ze reed als junior en was erg succesvol, maar ze is ook heel erg klein,” begint Lillie te vertellen. “Ze houdt van het paard en heeft altijd in hem geloofd en ze vindt het heerlijk om hem te rijden.” Pam Keenan doet dat dan ook regelmatig.

Pam Keenan heeft altijd in Agana geloofd. Ze vindt het heerlijk om hem te rijden.

Lillie is niet bang dat Agana te veel hengst is voor zo’n klein, oud vrouwtje. “Hij weet dat hij hengst is als je hem naar zijn wei brengt of als je hem voordraaft voor de keuring op concours. Maar zodra hij mijn moeder ziet, gedraagt hij zich als een lieve pony. Hij voelt 100% aan dat hij zich moet concentreren op alles wat ze van hem vraagt wanneer zij hem rijdt. Ze rijdt hem zonder sporen, met een klein zweepje en op een gewoon trensje. Ze galoppeert over balken op de grond en maakt kleine sprongerjes met hem. Het is echt een droom van een paard, voor mij én voor haar. Ik kan hem altijd met haar vertrouwen. Het maakt niet uit op welk moment van de dag ze hem rijdt, of hij net een dag vrij heeft gehad of dat ze bij de buren het gras aan het maaien zijn; voor haar is hij elke dag precies hetzelfde paard. Het is alsof hij Engels spreekt en alsof ik hem kan vertellen wat hij die dag moet doen. Voor haar is het een genoegen, voor mij is het gemoedsrust,” zegt Lillie liefdevol. “Maar het is ook een aanwinst voor ons als combinatie. Ze weegt helemaal niks, amper 50 kilo, en ze geeft hem een ​​volledige work-out van 45 minuten. Hij is erg blij met haar en het is heel belangrijk voor mij dat de paarden gelukkig zijn.”

Agana van het Gerendal Z met Lillie Keenan

Toch is Agana wel een beetje anders wanneer hij met Lillie op concours is. “Als we een dag later op concours zijn en ik rijd hem, dan komt al zijn bloed naar boven. Het is zo’n ontzettend slim paard. Hij weet precies waar het om gaat. Het is alsof hij me kan lezen. Ik kan het niet uitleggen. De enige reden die ik kan bedenken is dat het genetisch bepaald is en dat het komt door de manier waarop hij is grootgebracht. Ik denk dat de familie Verheij het geweldig gedaan heeft. Ze hebben ongelooflijk werk verricht door het paard op de juiste manier op te laten groeien en op te leiden.”

Interesse in fokkerij

Lillie Keenan heeft nog steeds veel contact met fokker Ben Verheij. “Ik heb zelf ook paarden gefokt, dus ik weet dat het een beetje je kindje is en dat het fijn is om op de hoogte te blijven. Daarbij ben ik ervan overtuigd dat het begin van het leven van een paard de carrière van het paard echt kan maken of breken. De rol van de fokkers die een ​​paard op de wereld zetten, ze correct grootbrengen en de tijd voor ze nemen, kan echt het verschil maken in de carrière van een paard.”

"De rol van de fokkers die een paard op de wereld zetten, ze correct grootbrengen en de tijd voor ze nemen, kan echt het verschil maken in de carrière van een paard."

Het is opvallend hoeveel interesse Keenan toont voor de fokkerij, zeker in tegenstelling tot veel van haar Amerikaanse collega’s. “Het is zo'n belangrijk onderdeel van onze sport. Ik let op stambomen en ik vind het interessant,” zegt Keenan. “Zoals deze sport is, moet je daarvoor openstaan, vind ik. Het is ontzettend moeilijk om de juiste paarden te vinden. En als je niet in staat bent om dure paarden te blijven kopen, moet je ze kunnen maken en moet je dus in staat zijn de getalenteerde paarden in een vroeg stadium te vinden en te herkennen. Agana bewijst dat je met de beste bloedlijnen het beste kunt krijgen wat er is. Ik ben absoluut geen expert, maar ik ben erg geïnteresseerd om erover te leren. Ben laat me veel van zijn jonge paarden en Agana's baby's zien en dan zie je veel overeenkomsten.”

Ook al heeft ze geen diepgewortelde kennis van de springpaardenfokkerij, Keenan heeft wel als groot voordeel dat ze precies weet welke kwaliteiten een top springpaard moet bezitten en wat erbij komt kijken om een goed paard te fokken. Dat ze een relatie heeft met Constant van Paesschen zal daar ook aan bijdragen. “Ik heb veel tijd in Europa doorgebracht,” vertelt ze. “Ik heb de verschillende fokprogramma's gezien. Het is een lang proces van nadenken over een passende hengst voor de merrie tot springen op het hoogste niveau. Elke stap in dat proces kost veel energie en tijd en levert soms ook hoofdpijn op,” lacht Keenan. “Maar het is zeer lonend als het lukt.Ik heb veel tijd doorgebracht met mensen die aan het begin van de carrière van een paard stonden, en met mensen die een barrage rijden om Olympisch goud. Als je dat proces van dichtbij meemaakt, weet je dat elke stap belangrijk is en dat elke stap wordt gezet met de intentie om dat grote einddoel te bereiken. Als je de paarden de eerste vijf, zes jaar niet goed behandelt en opvoedt, denk ik niet dat die paarden dat einddoel zullen bereiken.”

De droom van elke ruiter

Agana van het Gerendal Z lijkt wat dat betreft dus wel het ideale voorbeeld van een top familie, een goede jeugd, een geweldige opleiding en uiteindelijk een klik met de passende topruiter.

“Agana heeft het vermogen, de kwaliteit en de techniek, maar zijn allerbelangrijkste eigenschappen vind ik zijn hart en zijn instelling. Dat kun je een paard niet leren,” weet Keenan. “Als je het perfecte paard zou moeten samenstellen, zou je Agana bouwen. Naast als zijn kwaliteiten is hij heel mooi en exterieurmatig zit hij heel goed in elkaar voor onze sport. Daarbij heeft hij genoeg bloed, maar is hij niet wild. Hij heeft alles wat je wilt zien in een springpaard, maar zijn houding en zijn verlangen om foutloos te springen, dat kun je een paard niet leren. En dat is waarschijnlijk waardoor hij voor mij van onschatbare waarde is.”

Lillie Keenan

Keenan realiseert zich dat Agana met al zijn kwaliteiten ook een negatieve bijdrage heeft geleverd aan haar carriere. “Hij heeft de lat nu wel onrealistisch hoog gelegd voor alle paarden die na hem komen,” lacht ze. “Maar dat is ook een bewijs van al het geweldige werk dat Ben en zijn dochter met hem hebben gedaan. Dit paard heeft me verwend. Hij heeft me heel veel vertrouwen gegeven, maar ik weet ook dat het zelden zo uitpakt als met Agana. Hij is de droom van elke ruiter.”

Dat Tokio een optie is voor Agana, daar is Keenan van overtuigd. “Het paard kan het. Dat weet ik zeker. De enige die hem ervan zou kunnen weerhouden ben ik. De bondscoach en het team rondom hem moeten in mij geloven en ik ben pas 24. In ons land is het heel erg moeilijk om in het team te komen. Er zijn zo veel goede combinaties. Daarbij heb ik in Fasther een ander heel goed paard die ook nog een jaar ouder is. We zullen zien. Maar wat er ook gebeurt of niet; het verandert niets aan hoe speciaal Agana voor mij is.”