Ik heb een paard gekocht / verkocht!

Studbook Zangersheide hecht er belang aan haar lezers correct te informeren en met raad en daad bij te staan waar nodig.

Daarom verzocht uw stamboek mij om met u mijn ervaringen te delen inzake het koop/verkoop proces van een paard. In deze tweede juridische rubriek zal ik u tips and tricks proberen meegeven aan de hand van FAQ dewelke u als koper én verkoper kan aanwenden bij de aan- en verkoop van een paard.

Q: Moet er een schriftelijke koop-verkoopovereenkomst worden opgesteld?

Waar paardenhandel ooit bedreven werd met het bereiken van een akkoord door een stevige handdruk dewelke gevolgd werd door een betaling en vervolgens een levering is het vandaag heel anders.

Zowel koper als verkoper hebben vandaag enige terughoudendheid bij het verrichten van de transactie. Zou ik dat paard wel kopen want …. Zou ik wel verkopen aan die klant want ….

Sterker nog, kopers en verkopers hebben vandaag eerder wantrouwen dan vertrouwen in hun contractspartner. Dat zou absoluut niet mogen en impliceert reeds het mislopen van de relatie en dit voorafgaandelijk aan elk probleem dat zich zou kunnen manifesteren.

In dit opzicht is het zeker aangewezen om alle afspraken duidelijk op papier te zetten om zoveel mogelijk discussie achteraf te vermijden. Hierbij kan er o.a. gedacht worden aan volgende zaken:

De identiteit van de koper en verkoper. Zo vermijdt u dat men achteraf zou stellen dat men niet de werkelijke koper zou zijn, maar eigenlijk kocht voor iemand anders.
Een precieze omschrijving van de kenmerken  (naam, afstamming, chipnummer, uiterlijke kenmerken, …) van het paard. Zo kan er steeds worden nagegaan of het verkochte/aangekochte paard overeenstemt met het paard dat werd geleverd.
De prijs, de wijze (cash of via overschrijving) en het tijdstip van betaling van deze prijs.
Het tijdstip waarop het paard moet worden geleverd.
Wie het risico van overlijden van het paard draagt alvorens het paard wordt geleverd. De koper of verkoper.
Het doel waarvoor het paard aangekocht wordt.

Q: Het paard dat ik heb gekocht/verkocht vertoont ná de aan-/verkoop mankementen, wat nu?

Wie vandaag aankoopt zonder voorafgaandelijke keuring gedraagt zich niet zoals dat van hem verwacht mag worden in de hippische wereld. Het is algemeen geweten en het is een algemeen aanvaard gebruik geworden dat de koper voorafgaandelijk aan diens aankoopbeslissing advies inwint bij de veearts. Versta me goed; de koper doet er goed aan om advies in te winnen bij diens veearts en niet bij de veearts van de verkoper. (Ja dit gebeurt!)

Aan de zijde van de verkoper doet men er goed aan om op het verkoopdocument (factuur, overeenkomst, …) te vermelden dat:

De koper in de mogelijkheid geweest is om het paard te keuren;
De koper van die mogelijkheid tot keuring gebruik gemaakt heeft;
Het paard gekeurd werd op een bepaalde datum door de veearts van de koper;
De koper het resultaat van de keuring aanvaard heeft, ongeacht of er opmerkingen werden gemaakt over de medische toestand van het paard.

Aan de zijde van de koper zou de koper, na de medische keuring van het paard, een garantie kunnen vragen aan de verkoper voor de weerhouden opmerking(en) van de veearts. Valt het paard dan “in panne” binnen een bepaalde garantietermijn omwille van het in de keuring weerhouden opmerking, dan kan de koopovereenkomst ontbonden worden.

Q: Kan de koop-verkoopovereenkomst ook worden ontbonden indien de verkoper niet op de hoogte was van het mankement/gebrek van het paard?

Opgelet: professionele verkopers worden geacht elk mankement/gebrek te kennen, verborgen of niet.

Verborgen gebreken zijn niet te verwarren met koopvernietigende gebreken. Koopvernietigende gebreken (malleus en infectieuze anemie) werden limitatief in de wet opgesomd en vernietigen de koop- verkoopovereenkomst altijd in het voordeel van de koper.

Een koopovereenkomst van een paard kan nietig worden verklaard op grond van een verborgen gebrek op basis van de artikelen 1641 e.v. van het (oud) Burgerlijk Wetboek. Een verborgen gebrek maakt het paard ongeschikt voor het gebruik waartoe de koper het paard normaal bestemt of vermindert het gebruik ervan aanzienlijk.

Indien de koper als consument aankoopt en dus niet in het kader van zijn beroepsleven, dan is de Wet Consumentenbescherming van toepassing op de koopovereenkomsten van paarden. Wanneer een paard gekocht wordt in het kader van een consumentenkoop, biedt deze wet een belangrijke bescherming voor de consument.

De verkoper dient in dit geval een garantie te verlenen voor elk gebrek aan overeenstemming met het doel waarvoor het paard werd gekocht/verkocht dat bestond bij de levering van het paard en dat ter kennis komt van de koper binnen een termijn van twee jaar vanaf de levering. Indien het gebrek ter kennis komt van de koper binnen de 6 maanden na de levering, wordt het gebrek vermoed te hebben bestaan op het tijdstip van de levering van het paard. Komt het gebrek ná deze 6 maanden ter kennis van de koper, dan zal de koper moeten aantonen dat het gebrek reeds bestond op het tijdstip van de levering van het paard.

Tot slot wil ik nog meegeven dat wie zich op gebreken wenst te beroepen zich binnen de zo kortst mogelijk termijn tot de rechtbank moet wenden om de verkoper aan te spreken. Immers, die gebreken moet op een tegensprekelijke wijze vastgesteld worden. Wie talmt met het in rechte aanspreken van de verkoper loopt het risico dat er niet meer of onvoldoende aangetoond kan worden dat het gebrek al aanwezig voorafgaandelijk aan de koop/verkoop.

Q: Ik ben toch niet tevreden met mijn aankoop, kan ik hier nog onder uit?

Ja! De koopovereenkomst van een paard kan anderzijds ook nietig worden verklaard op grond van de zgn. wilsgebreken dwaling en bedrog. 

Elke overeenkomst kan nietig worden verklaard op grond van dwaling. Dwaling kan men vergelijken met een vergissing. Men heeft zich nl. vergist aangaande een elementair/zeer belangrijk bestanddeel van de overeenkomst en dit op het ogenblik van de sluiting van de overeenkomst. Bijvoorbeeld: de koper is in de veronderstelling dat hij een merrie aankoopt, terwijl in werkelijkheid een hengst wordt aangekocht.

Bovendien moet de dwaling verschoonbaar zijn, dit betekent dat ieder redelijk mens zich zou hebben vergist.

Daarnaast kan de koopovereenkomst nietig worden verklaard wegen bedrog. Bedrog doet zich voor wanneer de verkoper kunstgrepen (leugens, doping, verzwijgingen, gebreken wegmaken, …) aangewend heeft die de koper ertoe hebben aangezet om de koop te sluiten. Zonder deze kunstgrepen zou de koper nooit tot aankoop van het paard zijn overgegaan.

Q: Wat als de verkoper of koper zich in het buiteland bevindt? 

Wanneer een koop gesloten wordt tussen een koper en een verkoper die in verschillende landen hun zgn. centrum van voornaamste belangen hebben, regelt het Weens Koopverdrag de verhouding tussen partijen op voorwaarde dat zowel koper als verkoper beroepsmatig optreden.

Op grond van het Weens Koopverdrag kan een koopovereenkomst worden ontbonden of kan een schadevergoeding worden gevorderd indien het geleverde paard niet overeenstemt met het paard dat men beloofde te leveren, er is dan sprake van een niet-conformiteit.

Indien de overeenkomst tussen partijen uitdrukkelijk vermeldt dat het paard aan bepaalde kwaliteiten dient te voldoen, zal het paard niet conform zijn wanneer het niet over deze kwaliteiten beschikt.

Indien partijen niet in de overeenkomst omschreven aan welke kwaliteiten het paard diende te voldoen, kan er sprake zijn van niet-conformiteit als het paard niet geschikt blijkt te zijn voor gewoonlijk gebruik.

Wanneer de niet-conformiteit vaststaat, kan de koper :

Eisen dat de verkoper een paard levert dat wél voldoet aan de gemaakte afspraken, wat niet zo evident zal zijn indien een paard aan bepaalde kwaliteiten niet zou beantwoorden terwijl mogelijks de oorzaak bij de nieuwe ruiter ligt,
De betaling opschorten,
De ontbinding van de koop-verkoopovereenkomst vorderen,
Een prijsvermindering vragen of
Een schadevergoeding eisen.

Besluit

Zowel koper als verkoper doen er goed aan om de afspraken omtrent de aan- en verkoop van een paard zo helder mogelijk op papier te zetten. Zodoende zijn beide partijen op de hoogte van de verwachtingen die de wederpartij heeft bij de aan- en verkoop van het paard en kan men al heel wat kopzorgen vermijden.

Klaas Koentges is sedert 2007 advocaat en is gespecialiseerd in het ondernemingsrecht en meer in het bijzonder kan u terecht voor advies en bijstand inzake het vennootschapsrecht, verbintenissen, contracten en overeenkomsten en het insolventierecht en handelsrecht. Omwille van diens passie voor en actieve ervaring in de paardensport is Klaas Koentges uw partner bij uitstek om u en/of uw onderneming bij te staan in hippische aangelegenheden (zowel voor ruiter, fokker, eigenaar, organisatie, federatie, ….).

Indien u omtrent het voorgaande bijkomende vragen en/of opmerkingen zou hebben, aarzel dan niet om mij te contacteren.

[email protected]

www.essenzia.be

+32 3 234 36 34